Judul : Sultan Suleiman Al Qanuni (The Magnificent): Tokoh terbilang bangsa Turki
link : Sultan Suleiman Al Qanuni (The Magnificent): Tokoh terbilang bangsa Turki
Sultan Suleiman Al Qanuni (The Magnificent): Tokoh terbilang bangsa Turki
Sultan Suleiman Al Qanuni merupakan Sultan Turki Uthmaniyyah yang kesepuluh yang memerintah dari tahun 1520 sehingga 1566 iaitu selama 46 tahun. Sultan Suleiman Al Qanuni antara pemerintah yang paling lama sekali memerintah dan mempunyai rekod yang cemerlang dalam kepimpinan dan pemerintahan dalam sejarah Empayar Turki Uthmaniyyah. Berbanding para pendahulu Sultan Suleiman Al Qanuni, pewarisan takhta Sultan dilakukan secara aman dan tanpa sebarang pertumpahan darah kerana beliau satu – satunya putera Sultan Selim I yang masih hidup. Sultan Suleiman digelar Al Qanuni di Timur disebabkan beliau mereformasikan undang-undang Empayar dan Islam, menegakkan keadilan, dan menstrukturkann semula pentadbiran wilayah, kepemilikan tanah, perpajakan, dan hierarki pendidikan. Selain itu, Sultan Suleiman Al Qanuni juga memperkuatkan pengaruh mazhab Ahlus Sunnah Wal Jamaah seluruh dunia Islam bagi memastikan pengaruh Empayar Safawiyyah dapat dikekangkan. Di Barat pula, Sultan Suleiman Al Qanuni dikenali sebagai “Magnificent”. Pemerintahan Sultan Suleiman Al Qanuni dianggap zaman kegemilangan dalam sejarah bangsa Turki.
Ketika baru sahaja ditabalkan sebagai Sultan Turki Uthmaniyyah yang baharu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menghadapi ancaman terbaru iaitu Hungary. Hungary merupakan kerajaan Kristian Eropah yang sentiasa memusuhi Empayar Turki Uthmaniyyah dengan menganggu urusan pentadbiran negeri Bosnia yang ketika itu dibawah naungan Empayar Turki Uthmaniyyah Raja Louis II yang merupakan Raja Hungary begitu sombong terus menganggu pembayaran ufti Bosnia kerana beliau begitu yakin sekali bahawa Paus di Vatikan akan terus menyokong Hungary seandainya beliau diserang.
Oleh itu, Sultan Suleiman telah menghantar duta ke Hungary bagi memastikan Raja Louis II setuju untuk membayar ganti rugi ufti tersebut. Namun begitu, Raja Louis II telah memenggal kepala duta tersebut dan ini telah menimbulkan kemurkaan Sultan Suleiman Al Qanuni. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah mengisytiharkan perang ke atas Hungary.
Pada masa yang sama pula, Gabenor Turki Uthmaniyyah iaitu Al Ghazali di Syria pula telah melancarkan pemberontakan keatas pemerintahan Sultan Suleiman Al Qanuni. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menghantar 15000 pasukan berkuda dan 8000 pasukan pemanah dibawah pemimpinan Ferhad Pasha ke Aleppo untuk menekankan pemberontakan Al Ghazali. Akhirnya, pemberontakan Al Ghazali di Syria berjaya dihapuskan dan beliau telah mati dalam beberapa hari kemudian semasa tentera Turki Uthmaniyyah mengepung beliau.
Selepas berjaya mematahkan pemberontakan Gabenor Al Ghazali di Syria, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menumpukan sepenuh perhatian kepada kempen penaklukan Hungary. Pada bulan Februari 1521, Sultan Suleiman Al Qanuni telah meninggalkan kota Istanbul bagi menyertai kempen peperangan di Hungary dengan 6000 pasukan tentera dimana Wazir Besar, Piri Pasha turut menyertai kempen penaklukan Belgrade. Serangan keatas Belgrade telah dilakukan dengan mudah dan hanya sedikit sahaja tentera Turki Uthmaniyyah terkorban semasa misi tersebut. Selepas Belgrade berjaya ditawan oleh pasukan tentera Turki Uthmaniyyah, kerajaan Eropah telah merasa bimbang dengan kemaraan Turki yang bakal mengancam masa depan Dunia Kristian di Eropah.
Selepas kemenangan Sultan Suleiman Al Qanuni di Belgrade, beliau menumpukan perhatian kepada misi penaklukan Pulau Rhodes yang diperintah oleh Kesatria Hospitallers. Sebelum ini, Sultan Muhammad Al Fateh, Sultan Bayazid II dan Sultan Selim I telah gagal menakluki Pulau Rhodes dan beliau berharap penaklukan keatas Pulau Rhodes berjaya dibawah pimpinan beliau. Grand Master Kesatria Hospitallers, Philippe Villiers de L’Isle-Adam yang baru dipilih sebagai Grand Master Kesatria Hospitallers pada tahun 1521.
Philippe Villiers de L’Isle-Adam menyedari ancaman yang bakal dihadapi oleh Pulau Rhodes telah memohon bantuan daripada Raja Perancis, Francis I. Namun begitu, Raja Francis I telah menghadapi konflik peperangan dengan Raja Sepanyol merangkumi Maharaja Rom Suci, Charles V. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni juga yakin bahawa Pulau Rhodes tidak akan mendapat sebarang bantuan daripada mana – mana kerajaan Kristian di Eropah. Sultan Suleiman Al Qanuni telah menulis surat kepada Philippe Villiers de L’Isle-Adam agar menyerah dan tunduk dibawah kekuasaan Empayar Turki Uthmaniyyah. Namun tawaran tersebut ditolak oleh Philippe Villiers de L’Isle-Adam.
Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menghantar 300 buah kapal dimana terdapat 10,000 askar dan artileri. Pada 18 bulan kemudian, Sultan Suleiman Al Qanuni dengan 100,000 askar juga turut menyertai kempen penaklukan Pulau Rhodes. Pada mulanya, tentera Turki Uthmaniyyah agak sukar untuk menyerang kubu Kesatria Hospitallers. Ditambah lagi, Kesatria Hopsitallers terkenal dengan tentera yang mempunyai disiplin yang agak ketat menyebabkan sukar tentera Turki Uthmaniyyah untuk menyerang kubu Kesatria Hospitallers. Di dalam kubu tersebut, terdapat tentera Kesatria Hospitallers yang mempunyai kawasan khas sendiri seperti kawasan England, Sepanyol, Perancis dan Itali bagi menandakan negeri asal usul mereka.
Serangan yang dilakukan oleh tentera Turki Uthmaniyyah secara bertubi – tubi keatas kubu Kesatria Hospitallers yang dipimpin oleh Mustafa Pasha pada 23 September 1522. Namun, Mustafa Pasha telah gagal dalam misi tersebut dan beliau dihantar ke Mesir untuk dijadikan Gabenor. Tempat beliau telah digantikan oleh Ahmad Pasha. Oleh itu, Ahmad Pasha telah menggunakan strategi dengan menghantar artileri dan mesin perang yang canggih ke atas kubu Kesatria Hospitallers.
Oleh kerana Philippe Villiers de L’Isle-Adam telah mendapati tiada sebarang bantuan daripada mana – mana kerajaan Kristian di Eropah, beliau telah menawarkan perjanjian gencatan senjata dengan Sultan Suleiman Al Qanuni dengan membenarkan Kesatria Hospitallers berundur ke Sicily dan Philippe Villiers de L’Isle-Adam bersetuju menyerah Pulau Rhodes kepada Sultan Suleiman Al Qanuni. Beliau bersetuju dengan syarat ditawarkan oleh Philippe Villiers de L’Isle-Adam. Akhirnya Pulau Rhodes telah menjadi sebahagian daripada Empayar Turki Uthmaniyyah.
Pada tahun 1526, Sultan Suleiman Al Qanuni telah berniat untuk meruntuhkan kerajaan Hungary. Beliau tahu kerajaan Hungary dalam keadaan kucar – kacir semenjak jatuhnya Belgrade. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah memimpin 100, 000 askar dan 300 meriam ditemani oleh Wazir Besar, Ibrahim Pasha yang menggantikan Wazir Besar, Piri Pasha.
Raja Louis II telah merasa gerun dengan kemaraan tentera Turki Uthmaniyyah yang dipimpin oleh Sultan Suleiman Al Qanuni sehingga terpaksa merayu dengan Raja England, Shah Safawi dan Raja Sepanyol. Namun begitu, usaha Raja Louis II telah sia – sia kerana kesemua Raja – Raja Eropah dan Shah Safawi telah menolak untuk memberi bantuan kerana masalah yang dihadapi oleh mereka sendiri. Lebih malang lagi, para bangsawan Hungary juga tidak mempunyai semangat untuk mempertahankan tanah air mereka dan hanya menyelamatkan kekayaan mereka.
Sebelum pertempuran di Mohacs, Sultan Suleiman Al Qanuni telah mengadakan satu mesyuarat dengan para wazir dan jeneral bagi mengatur strategi peperangan. Para jeneral perang Turki telah mencadangkan strategi peperangan kepada Sultan Suleiman Al Qanuni dengan tidak menyerang kavalri Hungary dengan berdepan tetapi menyerang ikut penjuru bagi memastikan tentera Hungary dalam keadaan kucar – kacir.
Pada 29 Ogos 1526, berlaku pertempuran yang amat dahsyat diantara pasukan tentera Hungary dan tentera Empayar Turki Uthmaniyyah yang dipimpin oleh Sultan Suleiman Al Qanuni. Artileri Hungary telah melancarkan serangan keatas tentera Turki Uthmaniyyah sehingga beberapa tentera Turki Uthmaniyyah banyak terbunuh dalam serangan tersebut. Manakala, Jeneral perang berjaya menyerang tentera Hungary dari pelbagai penjuru seperti yang dicadangkan sehingga beberapa tentera Hungary telah terbunuh dalam serangan tersebut. Kesatria Hungary juga bertempur dengan begitu hebat sekali sehingga menyebabkan beberapa pengawal peribadi Sultan Suleiman Al Qanuni telah terbunuh.
Tentera Turki Uthmaniyyah telah melancarkan serangan meriam keatas pasukan tentera Hungary sehingga beberapa tentera Hungary termasuk Raja Louis II telah terbunuh. Oleh itu, pertempuran di Mohacs telah dimenangi oleh Sultan Suleiman Al Qanuni. Pertempuran di Mohacs telah menyebabkan kerajaan Hungary telah runtuh dan seluruh Hungary telah berada dibawah kekuasaan Empayar Turki Uthmaniyyah. Kemenangan Empayar Turki Uthmaniyyah di Mohacs telah menyebabkan dunia Kristian dalam keadaan ketakutan kerana kemaraan Empayar Turki Uthmaniyyah telah semakin hampir.
Setelah itu, Empayar Turki Uthmaniyyah berlaku konflik dengan kerajaan Austria Hasburg yang ketika itu diperintah oleh Charles V kerana tidak berpuas hati dengan perlantikan Raja Hungary yang baharu iaitu Raja Zapoylai dengan restu Sultan Suleiman Al Qanuni dan Charles V merupakan abang kepada Ferdinand I mendakwa adiknya lebih layak menjadi Raja Hungary kerana hubungan kekerabatan. Oleh itu, Raja Zapoylai telah memohon bantuan Sultan Suleiman Al Qanuni untuk memerangi Ferdinand I kerana telah mengancam kedaulatan negeri Hungary. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah bersetuju untuk mengusir Ferdinand I dari Hungary. Serangan tentera Turki Uthmaniyyah berjaya mengusir Ferdinand I dan bala tentera Austria Hasburg dari negeri Hungary. Tentera Turki Uthmaniyyah telah meneruskan pengepungan keatas Ferdinand I sehingga ke Vienna.
Namun begitu, serangan tentera Turki Uthmaniyyah telah gagal dan terpaksa mengundur diri disebabkan tiba musim salji. Ferdinand I telah melancarkan kembali serangan keatas pasukan tentera Turki Uthmaniyyah tetapi berjaya digagalkan. Oleh itu, Ferdinand I telah melihat amat mustahil untuk menyerang tentera Turki Uthmaniyyah. Manakala, Sultan Suleiman terpaksa beralih perhatian keatas perbatasan di Timur Empayar Turki Uthmaniyyah disebabkan ancaman Shah Tashmap I dari Safawiyyah. Oleh itu, satu perjanjian perdamaian diantara Sultan Suleiman Al Qanuni, Ferdinand I, Raja Zapoylai dan Raja Charles V.
Didalam perjanjian tersebut bersetuju mengiktiraf Sultan Suleiman Al Qanuni sebagai Caesar (Maharaja Rom) dimana kesemua raja – raja yang terlibat bersetuju taraf mereka hanyalah setaraf dengan wazir – wazir besar Turki Uthmaniyyah. Manakala, Raja Zapoylai diiktiraf sebagai Raja Hungary yang sah dan Raja Ferdinand I diiktiraf sebagai Raja Jerman dan Raja Charles V diiktiraf sebagai Raja Sepanyol. Pada tahun 1534, Sultan Suleiman Al Qanuni telah mengikat perjanjian persahabatan dengan Raja Francis I.
Perjanjian persahabatan itu telah melindungi Perancis daripada serangan Charles V dari Austria yang begitu bercita – cita untuk menakluki Perancis dan telah menaikkan nama Empayar Turki Uthmaniyyah dimata benua Eropah. Pada tahun 1535, Charles V telah menyerang Tunisia dan berjaya menakluki selama beberapa bulan Namun berjaya direbut kembali oleh pasukan tentera luat dibawah pimpinan Hayreddin Barbarossa. Kerjasama diantara Francis I dan Sultan Suleiman Al Qanuni juga berjaya melemahkan penguasaan Hasburg keatas Laut Mediterranean.
Pada tahun 1524, Shah Tahmasp telah menaiki tahkta sebagai Shah Safawiyyah yang baharu setelah berjaya menyelesaikan konflik diantara Qizilbash dan meneruskan polisi kekerasan seperti dilakukan oleh pendahulunya, Shah Ismail I dengan memaksa penduduk Islam untuk menganuti mazhab Syiah Imamiyyah. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menumpukan sepenuh perhatian terhadap ancaman Safawiyyah dan melancarkan misi penaklukan kota Baghdad pada tahun 1534. Serangan dapat dilakukan dengan begitu mudah sekali kerana penentangan amat kecil sekali.
Sultan Suleiman Al Qanuni telah membina semula makam – makam tokoh ulama Ahlus Sunnah Wal Jamaah dan para Wali Allah terutamanya Makam Imam Abu Hanifah dan Syeikh Abdul Qadir Al Jilani yang dihancurkan ketika zaman pemerintahan Safawiyyah di Baghdad. Begitu juga masjid – masjid yang menjadi tumpuan penduduk Ahlus Sunnah Wal Jamaah dan Syiah seperti Masjid Imam Musa Al Kazim juga turut diperbaiki. Sultan Suleiman Al Qanuni juga diiktiraf oleh penduduk Baghdad sebagai Khalifah Umat Islam sedunia yang meneruskan legasi Khalifah Bani Abbasiyyah.
Tidak berapa lama kemudian, kota Basrah juga menjadi sebahagian daripada wilayah Empayar Turki Uthmaniyyah. Wilayah Iraq pada ketika zaman pemerintahan Empayar Turki Uthmaniyyah berada dalam keadaan aman, damai dan makmur. Penaklukan kota Basrah juga memudahkan Empayar Turki Uthmaniyyah untuk melancarkan ekspedisi Turki Uthmaniyyah ke Lautan Hindi bagi membendung serangan laut oleh Portugis.
Pada tahun 1535, Sultan Suleiman Al Qanuni telah memimpin bala tentera untuk menyerang kota Tabriz yang ketika itu merupakan pusat pemerintahan Empayar Safawiyyah. Serangan Empayar Turki Uthmaniyyah telah menyebabkan Shah Tahmasp terpaksa berundur ke Qazvin dan menjadikan kota tersebut sebagai pusat pemerintahan Empayar Safawiyyah yang baharu.
Pada tahun 1536, Sultan Suleiman Al Qanuni dan Wazir Besar Ibrahim Pasha terpaksa pulang kembali ke Istanbul kerana mendapati peperangan tersebut banyak mendatangkan kerugian kepada Empayar dan musim dingin yang akan tiba akan menyebabkan menjatuhkan moral kepada pasukan tentera. Keinginan Sultan Suleiman Al Qanuni untuk menghabiskan sisa baki pemerintahan Shah Safawiyyah. Namun begitu, Shah Safawiyyah telah sempat melarikan diri bagi menyelamatkan kerajaan Safawiyyah.
Pada tahun 1536, Wazir Besar Ibrahim Pasha telah dijatuhkan hukuman mati dengan menjerut pada leher dan hukuman tersebut dijalankan ketika Sultan Suleiman Al Qanuni masih tidur. Alasan hukuman mati dijalankan kerana atas hasutan pemaisuri kepada Sultan Suleiman Al Qanuni, Hurrem Sultana yang mengatakan pengaruh Wazir Besar Ibrahim Pasha bakal mengugatkan kedudukan dan kekuasaan Sultan seandainya beliau masih dibiarkan hidup. Jawatan Wazir Besar diganti oleh Ayaz Mehmed Pasha.
Pada tahun 1548, Sultan Suleiman Al Qanuni telah memulakan kempen untuk menentang kembali Empayar Safawiyyah dengan melakukan kempen serangan keatas kota Vans. Kali ini, Sultan Suleiman Al Qanuni dibantu oleh penasihat Duta Perancis, Gabriel de Luetz yang memberi nasihat strategi ketenteraan kepada beliau. Selain itu juga, saudara kandung kepada Shah Tahmasp, Alqaz Mirza juga turut membantu Sultan Suleiman Al Qanuni untuk menawan kota Van. Selepas berjaya menakluki kota Van, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menulis surat kepada Raja Henry II dari Perancis mengenai kemenangan misi penaklukan kota Van. Polisi persahabatan Empayar Turki Uthmaniyyah dan Perancis yang dilaksanakan ketika zaman Raja Francis I diteruskan oleh penggantinya, Raja Henry II.
Pada tahun 1552, Sultan Suleiman telah melaksanakan kempen menentang Empayar Safawiyyah buat kali terakhir dengan melantik Rustem Pasha sebagai Wazir Besar dan pemimpin bala tentera Turki Uthmaniyyah. Semasa kempen tersebut, Rustem telah memujuk Putera Mustafa untuk sama – sama menyertai mereka untuk menentang Empayar Safawiyyah. Ini bagi memastikan rancangan kotor Rustem Pasha dan Hurrem Sultana untuk menjatuhkan Putera Mustafa daripada menjadi pewaris seterusnya selepas Sultan Suleiman Al Qanuni. Rustem berpura – pura kembali ke Istanbul dengan menuduh Putera Mustafa telah melakukan rundingan damai dengan Shah Ismail.
Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni telah turun ke medan peperangan. Sultan Suleiman Al Qanuni telah mengarah Putera Mustafa untuk menghadap beliau di sebuah khemah. Putera Mustafa menyedari akan kemurkaan Sultan Suleiman Al Qanuni dan beliau juga tahu bahawa nyawanya juga akan terancam akibat permainan licik Rustem Pasha dan Hurrem Sultana bagi memastikan Putera Selim menjadi Sultan seterusnya. Namun, Putera Mustafa tiada pilihan melainkan untuk menghadap Sultan Suleiman Al Qanuni bagi membersih nama beliau. Belum sempat untuk membela dirinya daripada tuduhan fitnah tersebut, Putera Mustafa telah dijerut pada lehernya.
Walaubagaimanapun, Sultan Suleiman Al Qanuni menyesali perbuatan beliau dalam terus menjatuhkan hukuman mati keatas Putera Mustafa. Putera Mustafa dikembumikan di Konya. Tidak lama selepas kematian Putera Mustafa yang agak tragik, Putera Cihangir juga turut meninggal dunia akibat penyakit yang dihadapi oleh beliau. Maka hanya dua pewaris yang tinggal iaitu Putera Selim (Sultan Selim II) dan Putera Bayazid. Kedua – dua mereka adalah putera Sultan Suleiman Al Qanuni dan Hurrem Sultana.
Pada tahun 1555, satu perjanjian damai diadakan di Amasya diantara Empayar Turki Uthmaniyyah dan Empayar Safawiyyah dimana mereka bersetuju menamatkan konflik tersebut dengan mengiktiraf kawasan Barat Armenia, Georgia, dan Kurdistan menjadi milik Empayar Turki Uthmaniyyah dan manakala di kawasan Timur Armenia, Geogria dan Kurdistan menjadi milik Empayar Safawiyyah. Selain itu, Shah Safawiyyah juga meminta agar jemaah haji orang Syiah tidak diganggu dan dibenarkan melawat tempat – tempat suci orang Syiah dan Sultan Suleiman Al Qanuni bersetuju dengan syarat Shah Safawiyyah hendaklah memberhentikan melaknat ketiga – tiga Khulafa Ar Rashidun iaitu Saidina Abu Bakar As Siddiq, Saidina Umar Al Khattab dan Saidina Uthman Bin Affan semasa solat Jumaat. Shah Safawiyyah mempersetujui syarat tersebut. Perjanjian damai yang dimeterai telah menjadikan Timur Tengah aman, damai dan makmur selama berdekad.
Hukuman mati keatas Putera Mustafa telah meninggalkan kesan psikologi yang begitu teruk sekali keatas Putera Bayazid. Putera Bayazid telah menunjukkan rasa tidak puas hati dan penentangan secara tidak langsung kepada pemerintahan ayahandanya, Sultan Suleiman Al Qanuni. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni ingin menguji kesetiaan kedua – dua puteranya dengan melantik Putera Selim sebagai Gabenor Konya dan Putera Bayazid sebagai Gabenor Amasya. Putera Selim telah bersetuju tanpa sebarang syarat manakalah Putera Bayazid tidak berpuas hati kerana Amasya berada jauh daripada kota Istanbul. Selain itu, berdasarkan tradisi pewarisan takhta iaitu semakin dekat wilayah tersebut kepada kota Istanbul, semakin tinggi peluang untuk menjadi pewaris Sultan terutamanya wilayah Manisa yang berada begitu dekat sekali dengan kota Istanbul.
Oleh itu, Putera Bayazid telah melancarkan pemberontakan dengan menyerang kota Konya pada tahun 1559. Sultan Suleiman Al Qanuni telah memihak kepada Putera Selim dalam pemberontakan tersebut. Akhirnya, Putera Bayazid telah berjaya dikalahkan dan terpaksa berundur ke Amasya dan seterusnya melarikan ke Qazvin untuk memohon suaka politik daripada Shah Tahmasp. Shah Tahmasp telah menerima Putera Bayazid dengan tangan terbuka dan melayan selayaknya sebagai seorang raja. Walaubagaimanapun, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menawarkan ganjaran emas dimana sukar untuk ditolak oleh Shah Tahmasp.
Oleh itu, Shah Tahmasp telah membenarkan algojo yang dihantar oleh Sultan Suleiman Al Qanuni dan hukuman mati telah dijalankan keatas Putera Bayazid dan anak – anaknya pada tahun 1561. Maka, Putera Selim hanyalah satu waris yang tinggal. Walaubagaimanapun, Putera Selim tidaklah mempunyai bakat kepimpinan dan kebijaksanaan seperti saudaranya Putera Mustafa dan Putera Bayazid dikatakan lebih layak lagi menjadi Sultan daripada Putera Selim.
Pada tahun 1562, Sultan Suleiman Al Qanuni telah menerima kedatangan delegasi Kesultanan Aceh yang mewakili Sultan Alauddin Riayat Syah. Kedatangan delegasi Aceh adalah untuk memohon bantuan daripada Sultan Suleiman Al Qanuni bagi menghadapi ancaman Portugis di Melaka dan juga ancaman Portugis juga telah mengancam keselamatan jemaah haji dari Alam Melayu. Sultan Alauddin Riayat Syah juga mengiktiraf Sultan Suleiman Al Qanuni sebagai Khalifah Umat Islam sedunia. Oleh itu, Sultan Suleiman Al Qanuni bersetuju untuk membantu Aceh dalam menghadapi ancaman Portugis di Melaka dengan menghantar beberapa buah armada dan ini sudah mencukupi untuk menakluki Aru dan Johor.
Pada tahun 1566, Sultan Suleiman Al Qanuni telah memimpin pertempuran di Szigetvár dimana pertempuran tersebut merupakan kali terakhir disertai oleh beliau. Sebelum pertempuran bermula, Sultan Suleiman Al Qanuni sempat memberi kata – kata semangat dengan mengatakan mereka mampu menakluk kota Szigetvár. Walaubagaimanapun, Sultan Suleiman Al Qanuni telah mangkat sebelum pertempuran bermula dan kemangkatan beliau dirahsiakan sehingga tentera Turki Uthmaniyyah berjaya memperolehi kemenangan. Takhta Sultan Turki Uthmaniyyah telah diwarisi kepada Sultan Selim II.
Rujukan:
Azra, A. (2006). Islam in the Indonesian world: An account of institutional formation. Mizan Pustaka.
Bonney, R. (2012). Suleiman I (“the Magnificent”)(1494–1566). The Encyclopedia of War.
Clot, A. (2012). Suleiman the magnificent. Saqi.
Tracy, J. (2013). The Road to Szigetvár: Ferdinand I’s Defense of His Hungarian Border, 1548–1566. Austrian History Yearbook, 44, 17-36.
Hassall, A. (1901). Louis XIV and the Zenith of the French Monarchy. GP Putnams’ Sons.
Hamka, Sejarah Umat Islam versi 2016, PTS
Kouymijan, D. (2000). Van under Mongol, Turkmen, Persian and Ottoman domination. Armenian Van/Vaspurakan, UCLA Armenian history and culture series, historic armenian cities and provinces, 1, 117-131.
Imber, C. (2009). The Ottoman Empire, 1300-1650: the structure of power. Palgrave Macmillan.
Suleyman the Magnificent”. Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press. 2004. https://ift.tt/2KndC8E